Czy wiesz, co zachodzi w Twojej głowie, gdy myślisz o innych ludziach? Co się dzieje w Twoim umyśle, gdy wydaje Ci się, że masz swoje zdanie o innych, gdy kogoś uwielbiasz, a kogoś innego nie lubisz?

Ciekawym zjawiskiem jest fakt, że zawsze, gdy kogoś poznajemy bardzo szybko, wręcz automatycznie tworzymy na jego temat własną opinię i często przez długi czas kierujemy się nią niezmiennie. A co w tym czasie robi nasz mózg? Po prostu tworzy obraz danej osoby, umieszcza ją w określonym miejscu w naszej przestrzeni mentalnej i na tej podstawie już automatycznie daje sygnały: to jest miłość, to jest respekt, to jest autorytarność etc.

W większości przypadków procesy te są oczywiście nieświadome, ale obrazy, które raz stworzymy pozostają w naszej głowie i na ich podstawie lubimy kogoś lub nie, jesteśmy wobec niego agresywni, asertywni bądź ulegli. Nawet jeśli dana osoba zaczyna zachowywać się inaczej, to przez długi czas wydaje nam się, że to tylko wyjątek, a on/ ona jest przecież inny/a.

 Mając już pewną świadomość obrazów w Twojej głowie czas na dwa ważne założenia Panoramy Społecznej.

Twoja relacja z innymi ludźmi zależy od tego gdzie lokalizujesz obrazy tych osób w swojej przestrzeni mentalnej – ot takie proste. Lokalizacja równa się jakość relacji.

 Chcesz to sprawdzić? Proszę bardzo, zrób ze mną mały eksperyment:

 Pomyśl przez chwilę o bliskiej Ci osobie – może być to partner życiowy, rodzic, dziecko, ktoś, kogo kochasz. Zamknij na chwilę oczy i poczuj to uczucie, które masz do tej osoby. Odnajdź je w swoim ciele, a następnie otwórz oczy i zobacz, gdzie lokalizujesz obraz Tej osoby w Twojej przestrzeni, czy jest ona blisko serca, na wyciągnięcie ręki, widzisz ją jako wsparcie tuż za Twoimi plecami – możliwości jest wiele.

 A teraz pomyśl z kolei o osobie, do której masz „chłodny”, ale pozytywny stosunek – sprzedawca w sklepie, listonosz, sąsiad, ktoś, do kogo nie żywisz większy uczuć, może poza sympatią. Zamknij na chwilę oczy i poczuj to uczucie, które masz do tej osoby. Odnajdź je w swoim ciele, a następnie otwórz oczy i zobacz, gdzie lokalizujesz obraz Tej osoby w Twojej przestrzeni, czy jest ona blisko czy daleko, duża czy mała, wyraźna czy zamazana?

 Odkryłeś właśnie pewne różnice, które czyni nasz mózg, tworząc obrazy różnych osób, a na podstawie tych obrazów i ich umiejscowienia, kształtujemy jakość wszystkich naszych kontaktów społecznych.

Według twórcy modelu panoramy społecznej Lucasa Derks- społeczne doświadczenia nie są więc uzależnione od realnych postaci, lecz zawsze wiążą się z wewnętrznymi obrazami, czyli tak zwanymi mapami. Mapy te odzwierciedlają w dość plastyczny sposób stosunki władzy, autorytety, struktury rodzinne i wszystkie inne typy relacji.

Oprócz obrazów innych ludzi tworzymy także obraz własny, wizerunek samego siebie, który przekłada się bezpośrednio na to, co nam się w życiu udaje, jak się czujemy ze sobą i innymi, jaki tryb życia wiedziemy.

Możemy jednak wpływać na te mentalne mapy – ale wyłącznie na te we własnej głowie - i zmieniając je, wpływać na nasze stosunki i doświadczenia społeczne. Dzięki temu możemy poprawiać relacje zarówno z innymi jaki i z samym sobą.

Gotowy na kolejny eksperyment?

Teraz wróć do obu obrazów, które przywołałeś/aś – obrazu osoby, którą kochasz i obrazu osoby, do której odczuwasz ewentualnie sympatię. Zobacz oba te obrazy w swoich lokalizacjach. A teraz bardzo szybko zamień je miejscami – zobacz obraz neutralnej osoby w miejscu ukochanej i odwrotnie.

Jak się z tym czujesz? Dziwnie, prawda? Coś tak jakby nie pasuje.

Widzisz, określone miejsce oraz obraz wpływają na jakość doznawanych uczuć, ale jeśli są jakieś relacje, które Ci nie odpowiadają zawsze możesz dokonać pewnych zmian, dzięki czemu zmienią się uczucia, i jednocześnie wpłynie to na Twoje relacje z daną osobą. Nikt nie musi się zmieniać, wystarczy jak Ty zmienisz co nieco w swoim postrzeganiu danej osoby.

Oczywiście wróć z dwoma przywołanym osobami w ich pierwotne miejsca, jeśli oczywiście odpowiadają Ci Wasze relacje, a jeśli chciałbyś coś zmienić to zastanów się:

Gdzie byłoby Ci lepiej umiejscowić tę osobę?

Poeksperymentuj z tym trochę i znajdź odpowiednie dla niej umiejscowienie oraz jakość obrazu, a potem obserwuj jak wpływa to na jakość Waszej relacji.

Magdalena Samolik www.TangoDlaKobiet.pl